Rol van datagedreven werken bij inventarisatie van een bestemmingsplan

Of je nu werkt met een bestemmingsplan of een omgevingsplan; de rol van datagedreven werken groeit. Bij de inventarisatie, de uitvoering en de wijziging van deze plannen. In hoeverre datagedreven werken van belang is in de inventarisatiefase lees je in dit blog.

Ontwikkelen van “postzegels”

De ontwikkeling van een bedrijventerrein, het verbeteren van de verkeersveiligheid voor kinderen, het toekennen van ruimte aan een datacentrum, windmolens en woningen, het uitbreiden van een voetgangersgebied of een nieuwe bestemming voor agrarische gebieden: het levert veel gemeenten flinke hoofdbrekens op.

Bij de “postzegel” die een te ontwikkelen gebied vaak is, hebben veel partijen een belang. Of het nu bewoners of ondernemers zijn. Maar ook de landelijke en Europese wet- en regelgeving en de klimaatplannen spelen op het gebied van lucht- en waterkwaliteit in een gemeente een grote rol in de bestemmingsplannen. Ze spelen een rol in wat je als gemeente nu én in de toekomst kan en wil doen binnen de kleine manoeuvreerruimte.

Gelijkwaardiger speelveld

Ideeën zijn er vaak genoeg. Mede door steeds meer inspraak voor de verschillende partijen en door de aanstaande Omgevingswet. Waarbij de informatie zo veel mogelijk toegankelijk moet zijn en er een gelijkwaardiger speelveld ontstaat tussen overheid en bewoner. Dit heeft invloed op je rol als gemeente, die verandert. Het in goede banen leiden van ideeën is vaak nog een uitdaging voor gemeenten. Inspraak is meestal goed geregeld. Maar hoe vertaal je de inspraak en ideeën naar input voor een bestemmingsplan? Daarin speelt datagedreven werken een handige rol.

Van ideeën en inspraak naar joint fact finding

Rapporten met betrouwbare metingen en een zorgvuldige verwerking van de meetgegevens helpen verschillende partijen om over dezelfde objectieve informatie te beschikken (joint fact finding). Hiermee komen ze tot een beter en eerlijker besluit voor elke partij. Denk hierbij aan metingen zoals bijvoorbeeld het aantal kinderen dat dagelijks een druk kruispunt moet oversteken om bij school te komen, het energie- en waterverbruik van en datacentrum, de hoeveelheid fijnstof in de lucht op een bepaalde locatie binnen de gemeente, de geluidsimpact van een windmolen en ga zo maar door.

Combineren van datasets

Gemeenten beschikken over grote hoeveelheden gegevens over de eigen omgeving, bijvoorbeeld GIS en geo-data. Ook gemeentelijke en landelijke regels zijn te vertalen in data. Bijvoorbeeld een Algemene Plaatselijke Verordening (APV), een Monumentenverordening, een Ligplaatsverordening en een Huisvestingsverordening. Maar ook gegevens over in- en uitritten, ligplaatsen en woningsplitsingen vormen heel relevante informatie. Daarnaast is de kernregistratie van je beleid om te zetten naar indicatoren en zijn deze te monitoren. Verder beschik je over landelijke (openbare) datasets zoals de basisregistraties van de landelijke overheid, de datasets over milieufactoren en de demografische gegevens van het CBS.

Stuk voor stuk zijn deze datasets al heel waardevol. Maar gecombineerd - bijvoorbeeld via applicatie integratie - leveren ze nog veel meer op. Dan kun je gecombineerde gedetailleerde ruimtelijke analyses maken en kaarten creëren met up-to-date visuele informatie over een bepaald gebied. Met een scherp beeld van de meetwaarden en de ruimte voor een bepaalde bestemming kun je deze gebruiken in de inventarisatiefase, er beslissingen over nemen en voorspellingen doen voor toekomstige ontwikkelingen.

Data in een kader

Is het dan alleen maar goud dat blinkt bij datagedreven werken bij de inventarisatie van een bestemmingsplan? Zeker niet. Het is belangrijk dat het datagedreven werken in de inventarisatiefase niet de ruimte dichttimmert voor brainstormen en discussie. Blijf plaats bieden aan het meenemen in je inventarisatie en beslissingen van de belangen die niet direct zichtbaar zijn. Bijvoorbeeld van partijen die nu nog geen inspraak hebben. Houd een open blik en gebruik de data als uitgangspunt.

Daarnaast is het uitwisselen van gegevens niet altijd gemakkelijk. Misschien moet je als gemeente zelf nog een slag maken om de datasets goed te kunnen gebruiken in de verschillende tools, applicaties en het informatie- en communicatiemateriaal. Voor de Omgevingswet zijn er verschillende standaarden in ontwikkeling die daarbij helpen.

Van belang daarbij is dat de kwaliteit van de data die je gebruikt hoog is. De gegevens moeten actueel en correct zijn. Anders neem je alsnog de verkeerde beslissingen. Eisen stellen aan de datakwaliteit kan sowieso geen kwaad: met de groeiende rol van datagedreven werken in meerdere gemeentelijke taken wordt het belang van de datakwaliteit alleen maar groter. En kun je met zorgvuldig gebruik op heel veel terreinen flinke vruchten gaan plukken van de data.

Datagedreven werken voor een veilige en gezonde leefomgeving

Met een helder beeld van een omgeving tijdens en na de inventarisatiefase, zorg je ervoor dat iedereen over dezelfde objectieve informatie beschikt. Daarmee wordt het gemakkelijker om bijvoorbeeld een vergunning te verlenen die ondersteunend is aan die locatie en zijn gebruikers en binnen de landelijke kaders past. Met datagedreven werken leg je hiervoor een heel goede basis.

Wil je meer weten over welke stappen je kunt zetten om als gemeente meer datagedreven te gaan werken? Download dan onderstaand eBook “In 3 stappen naar een datagedreven gemeente”.