De invoering van de Omgevingswet komt eraan. Vanaf 1 januari 2022 werken gemeenten, provincies en burgers intensiever samen aan belangrijke beslissingen voor de ruimtelijke omgeving. Doel van de Omgevingswet is de regels voor de ruimtelijke projecten eenvoudiger te maken en te bundelen, en om te zorgen voor meer transparantie en burgerparticipatie.
Om dit doel te bereiken, koppel je als gemeente niet alleen meerdere applicaties en processen aan elkaar, maar ook je rol als gemeente verandert. Het vraagt om meer co-creatie met burgers, bedrijven en andere overheden waardoor besluitvormingsprocessen anders verlopen. De Omgevingswet betekent daarmee voor je gemeente niet alleen integreren, maar ook transformeren. Wat dit inhoudt en hoe je dit aanpakt, lees je in dit blog.
Integrale aanpak in je gemeente
De Crisis- en herstelwet, de energietransitie, de klimaatadaptatie: allemaal belangrijke uitdagingen die op het bordje van - onder andere – jouw gemeente liggen. Dit vergt een andere aanpak. Een aanpak waarbij je als gemeente niet alleen naar een deelproject of een deelplan kijkt, maar verschillende taken en opgaves in het grotere geheel bekijkt en oppakt.
Hiervoor zijn aanpassingen nodig op technisch gebied (ICT). Daarnaast zijn er ook veranderingen in je organisatie: in je rol als gemeente, in je processen, je procedures, je werkwijzen, budgetten en samenwerkingsvormen. Techniek en organisatie zullen nog meer in elkaar verweven worden. Met als resultaat dat elementen uit de klimaatadaptatie en met de Crisis- en herstelwet.
Daarbij kán je eigenlijk niet om een integrale aanpak heen. Een integrale aanpak van niet alleen je applicatie landschap maar ook een integrale aanpak van de transformatie van je werkwijzen, op basis van de Omgevingswet. Kortom een aanpak waarbij je je applicaties integreert en je organisatie transformeert.
Integreren met het Digitaal Stelsel Omgevingswet
Voor de ICT-kant is daarvoor onder andere het Digitaal Stelsel Omgevingswet ontwikkeld. Ondanks een flink aantal hiccups, krijgt dit langzaamaan steeds meer vorm. En kun je je gemeentelijke systemen op de Landelijke Voorziening aansluiten.
Het Digitaal Stelsel Omgevingswet ziet er aan de buitenkant uit als één digitaal loket en zorgt voor een vorm van applicatie integratie. Onder de motorkap is het niet één groot ICT-systeem, maar een samenhangend stelsel van digitale voorzieningen, standaarden, gegevens, bronnen en afspraken. Een stelsel waarmee je je eigen gemeentelijke systemen integreert om de Omgevingswet goed uit te kunnen voeren.
Daarbij is een zorgvuldige aanpak van die Omgevingswet-integratie essentieel. Een aanpak waardoor je aansluit op landelijke Omgevingswet-systemen, werkt met de beschikbare specifieke koppelingen en die goed past in je eigen voor de gemeente overkoepelende en up-to-date applicatie integratie aanpak.
Transformatie
Met applicaties die aan elkaar gekoppeld zijn, ben je er natuurlijk nog niet voor een goede implementatie van de Omgevingswet. Het gaat ook om een verandering van samenwerkingsvormen, van meer informatie uitwisselen, elkaar op de hoogte houden, over de afdelingsgrenzen kijken en procedures en werkwijzen aanpassen aan nieuwe doelstellingen. Je zal ook meer ruimte moeten geven aan burgerparticipatie en transparantie in de besluitvorming. Een insteek die transformeert van “Nee, tenzij…” naar “Ja, en...”, en naar lokaal maatwerk.
Dit zijn aspecten van de Omgevingswet die voor een cultuurverandering in je gemeente zorgen. Je moet deze niet onderschatten, maar ze leveren ook veel op: nieuwe verfrissende ideeën, nieuwe inzichten, soepelere processen en doelgerichter werken. Een win-win-win voor alle partijen.
Je maakt deze veranderingen beheersbaar door te werken met bijvoorbeeld het meetinstrument Cultuuromslag. Dit is een praktisch startpunt voor het traject voor de cultuurverandering in je gemeente in het kader van de Omgevingswet. Door de uitkomsten met elkaar te bespreken, ontstaat er een beeld van wat je als gemeente onder de waarden achter de Omgevingswet verstaat. Maar ook hoe medewerkers dit kunnen vertalen naar hun eigen werk.
Alles halen uit de Omgevingswet met datagedreven werken
Wanneer je de verschillende elementen die nodig zijn voor de implementatie van de Omgevingswet hebt geïntegreerd en je werkwijzen hebt getransformeerd, zul je zien dat het werken aan projecten in het kader van de ruimtelijke ordening sneller, gemakkelijker en eenduidiger wordt. Met meer ruimte voor de ideeën van burgers, bedrijven en andere overheden. Daarnaast krijg je een beter overzicht van de verschillende trajecten die er in je gemeente lopen en met elkaar verweven zijn.
Door het integreren krijg je ook veel meer ruimte voor het werken met alle gegevens die je als gemeente in het kader van de Omgevingswet verzamelt. Om ruimtelijke analyses te maken, en om je beleid goed vast te leggen en dit vervolgens integraal te monitoren. Het datagedreven werken ondersteunt je daarbij in je integrale aanpak.
Wil je meer weten over het implementeren en transformeren naar de cloud? Download hieronder ons ebook "De applicatie integatie gids: Met je organisatie naar de cloud".
